Erişkin düz tabanlık
Düz tabanlık, ayağın normalde olması gereken iç uzun kavsinin kaybolarak topuğun dışa doğru kayması ile karakterize bir ayak deformitesidir. Düz tabanlık denildiğinde genellikle akla çocuk ayağı gelir. Fakat erişkin düz tabanlık sadece doğuştan olan bir durum değildir.
Erişkin yaşa kadar normal bir ayağa sahip olan erişkinlerde 30’lu 40’lı yaşlardan sonra da düz tabanlık gelişebilir. Bunun nedeni romatolojik hastalıklar olabileceği gibi, altta yatan hiçbir hastalık olmaksızın da, aşırı kilo ve/veya aşırı uygunsuz kullanım sonucunda da gelişebilmektedir.
Erişkin Düz Tabanlık Teşhisi
Erişkin düz tabanlık temel nedeni, ayak iç kısmındaki kavsin tam tepe noktasındaki kemiğe yapışan “tibialis posterior” adındaki tendonun (yaş, aşırı kullanım, kilo, romatolojik hastalık vb nedenlerle) dejenere olması ve artık işlev göremez hale gelmesidir. Bu tendon adeta bir çadırın direği gibi ayak kavsini destekler ve bu iyi çalışmadığında çadırın çökmesi gibi ayak kavsi de çökmeye başlar.
Ayak kavsindeki bu çökme bir anda olmaz, aksine sinsice gelişir. Hasta önce ayak iç tarafında bir ağrı hisseder. Bu dönemde doğru teşhis konulursa hastalığın ilerlemesini durdurmak bile çeşitli önlemlerle mümkün olabilir. Fakat ne yazık ki bu dönem genellikle doğru teşhis konulamadan geçiştirilir ve deformite ilerlemeye başlar. Hastanın iç taraftaki ağrısı geçmediği gibi, bu bölgede bir çıkıntı oluşmaya başladığını da fark eder. Aslında bu gerçek bir kemik çıkıntısı değil, ayağın bu bölgeden dönmeye ve deforme olmaya başlamasıyla oluşan izafi bir durumdur. Zaman daha da ilerledikçe ayak kavsi yavaş yavaş çökmeye ve topuk dışa doğru kaymaya başlar. Topuğun bu dışa doğru kayması neticesinde hasta bir süre sonra ayak dış tarafında da ağrı duymaya başlar ve hatta iç taraftaki ağrısını bu dönemde unutur.
Aynı zamanda baldır kaslarında da gerginlik hissi başlayabilir. Eğer hastaya bu dönemde uygun teşhis konabilirse, aynı seansta yapılan bir dizi ameliyatla, ayak eklemlerini sabitlemeden ayağı normal şekline ve fonksiyonuna kavuşturmak mümkün olabilir. Fakat eğer bu dönem de atlanırsa artık hastaya yapılabilecek tek şey ayaktaki üç eklemi ayak düzgün pozisyonda iken sabitleyerek ayağı normal şekline kavuşturmaktır.
Bu sabitleme ameliyatı ile şekli düzelmiş, ağrısız basan bir ayak elde edilebilir fakat bu sabitleme işlemi 15-20 yıl sonrasında ayak bileğinde erken kireçlenmeye neden olabilir. Dolayısıyla bu gibi durumlarda mutlaka ayakta basarken iki yönlü ayak röntgenleri çekilerek bir uzman tarafından değerlendirilmeli. Erişkin düz tabanlık için erken evrelerde önlem alınmalıdır.
Eskiden ve hatta günümüzde halen bir çok doktor düz tabanlık cerrahisinden kaçınmakta ve hastalar korkutularak bu cerrahiden uzaklaştırılmakta, bir işe yaramayan tabanlıklarla zaman kaybedilmektedir. Oysa gelişmiş ülkelerde olduğu gibi bizde de artık düz tabanlık cerrahisi başarıyla uygulanmaktadır.
